Μνημόσυνο για θύματα της Μικρασιατικής καταστροφής στη Βέροια

Την Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγίων και πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας και στη συνέχεια τέλεσε μνημόσυνο για τα θύματα της Μικρασιατικής καταστροφής.

Παρέστησαν οι τοπικές στρατιωτικές  και πολιτικές αρχές και εκπρόσωποι πολιτιστικών σωματείων κ.α.

Στην ομιλία του ο κ. Παντελεήμων τόνισε:

«Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι».

Χθές, ἀδελφοί μου, ἡ Ἐκκλησία μας ἑόρτασε τήν παγκόσμιο ὕψωση τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ· καί σήμερα, Κυριακή μετά τήν Ὕψωση, μᾶς ὑπενθυμίζει μέ τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τή σημασία τοῦ σταυροῦ στή ζωή μας.

Διότι μπορεῖ ὁ Χριστός νά ἀνῆλθε στόν σταυρό γιά τή σωτηρία μας, μπορεῖ ὁ Σταυρός του νά ἀποτελεῖ σύμβολο δυνάμεως καί ἐλπίδος γιά ὅσους πιστεύουν σ᾽ αὐτόν, ὅμως δέν ἀρκεῖ μόνο ἡ θεωρητική πίστη, χρειάζεται καί ἡ πρακτική ἀπόδειξή της. Καί αὐτή γίνεται μέ τόν τρόπο πού μᾶς ὑποδεικνύει ὁ Χριστός στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, λέγοντας «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι».

Τά λόγια τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι ἁπλῶς μία πρόσκληση· εἶναι ταυτόχρονα καί ὁ καθορισμός τριῶν προϋποθέσεων πού τίθενται προκειμένου νά ἀποδείξει ὁ ἄνθρωπος τήν πίστη του καί νά οἰκειωθεῖ τή σωτηρία καί τή λύτρωση πού τοῦ προσέφερε ὁ Χριστός μέ τή σταυρική του θυσία.

Ἡ πρώτη προϋπόθεση εἶναι ἡ ἐλεύθερη βούληση τοῦ ἀνθρώπου πού ἐπιλέγει αὐτόν τόν δρόμο. Ὁ Χριστός εἶναι σαφής. Κανείς δέν εἶναι ἀναγκασμένος νά τόν ἀκολουθήσει. Κανείς δέν πιέζεται καί κανείς δέν ἐκβιάζεται. «Ὅστις θέλει». Μόνο ὅποιος θέλει μπορεῖ νά τόν ἀκολουθήσει.

Ἡ δεύτερη προϋπόθεση εἶναι ἡ ἄρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας. «Ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν». Ὅ,τι μᾶς κρατᾶ δεσμίους μέ τίς συνήθειες καί τά πάθη μας, ὅ,τι μᾶς δένει μέ τά γήινα καί τά ἐγκόσμια, ὅ,τι δυσκολευόμαστε νά τό ἀποχωρισθοῦμε ἀκόμη καί ἐάν δέν εἶναι κακό, ἀκόμη καί ἐάν εἶναι ἐφάμαρτο, δέν εἶναι συμβατό μέ τήν ἀπόφασή μας νά ἀκολουθήσουμε τόν Χριστό.

Πολλές φορές, ἀδελφοί μου, ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι νομίζουμε ὅτι μποροῦμε νά τά συνδυάσουμε ὅλα. Πιστεύουμε ὅτι μποροῦμε νά ζοῦμε τή ζωή μας ὅπως μᾶς ἀρέσει, ὅπως μᾶς εὐχαριστεῖ καί ταυτόχρονα νά εἴμαστε μέλη τῆς Ἐκκλησίας, νά θεωροῦμε ὅτι ζοῦμε τήν ἐν Χριστῷ ζωή. Ὅμως ὁ Χριστός τό διευκρινίζει: ὅσοι τόν ἀκολουθοῦν πρέπει νά εἶναι ἀπόλυτα ἀφοσιωμένοι σέ Ἐκεῖνον· νά μήν λοξοδρομοῦμε, νά μήν ἀλλοιθωρίζουμε, γιατί διαφορετικά δέν εἶναι δυνατόν νά τόν ἀκολουθήσουμε· δέν εἶναι δυνατόν νά δουλεύουμε «δυσί κυρίοις». Ἐάν θέλουμε πράγματι νά ἀκολουθήσουμε τόν Χριστό, τότε θά πρέπει νά ἀπαρνηθοῦμε κατά τό δυνατό τόν ἑαυτό μας, νά κλείσουμε τά αὐτιά μας στίς σειρῆνες τοῦ κόσμου καί νά προσηλωθοῦμε στόν Χριστό, τόν ὁποῖο δέν θά πρέπει νά χάσουμε ἀπό τά μάτια μας καθ᾽ ὅλη τήν ἐπίγεια πορεία μας.

Βέβαια ἡ ἀπάρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας, πού ζητᾶ ὁ Χριστός, δέν εἶναι μία στιγμιαία ἀπόφαση ἤ πράξη, εἶναι ἕνας διά βίου ἀγώνας, τόν ὁποῖο θά πρέπει νά ἀγωνιζόμαστε καθημερινά. Καί ἀπαιτεῖται, διότι διαφορετικά δέν θά μπορέσουμε νά ἀνταπεξέλθουμε στήν τρίτη προϋπόθεση, ἡ ὁποία εἶναι νά σηκώσουμε τόν σταυρό μας.

«Ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ», ζητᾶ ὁ Χριστός ἀπό ὅσους θέλουν νά τόν ἀκολουθήσουν. Δέν γίνεται, λοιπόν, νά ἀκολουθοῦμε τόν Χριστό χωρίς νά σηκώνουμε τόν σταυρό μας. Δέν γίνεται νά ἀκολουθοῦμε τόν Χριστό χωρίς νά κόπο καί χωρίς θυσίες, χωρίς δυσκολίες καί χωρίς δάκρυα. Διότι κανένας σταυρός δέν εἶναι ἀνώδυνος, κανένας σταυρός δέν εἶναι ἐλαφρύς· καί γι᾽ αὐτό ὁ Χριστός θέτει ὡς προϋπόθεση γιά νά σηκώσουμε τόν σταυρό μας τήν ἄρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας. Μόνο ὅταν εἴμαστε ἀποδεσμευμένοι ἀπό ἄλλα βάρη, θά μπορέσουμε νά ἄρουμε τόν σταυρό μας· διαφορετικά δέν θά ἀντέξουμε τό βάρος του καί θά λυγίσουμε καί θά ἐγκαταλείψουμε τήν προσπάθεια. Καί ὁ στόχος μας εἶναι νά φθάσουμε στό τέλος, νά φθάσουμε στόν σκοπό μας.

Αὐτό ἔκαναν, ἀδελφοί μου, καί οἱ τιμώμενοι σήμερα ἐθνομάρτυρες μητροπολίτες Χρυσόστομος Σμύρνης, Μοσχονησίων Ἀμβρόσιος, Κυδωνιῶν Γρηγόριος, Ἰκονίου Προκόπιος, Ζήλων Εὐθύμιος καί οἱ σύν αὐτοῖς ἀναιρεθέντες. Ἦραν τόν προσωπικό τους σταυρό, τόν σταυρό τῆς ἱερωσύνης καί τῆς ἀρχιερωσύνης, σέ ἕνα περιβάλλον δύσκολο καί ἐπικίνδυνο· ᾖραν τόν σταυρό τῆς διαποιμάνσεως ἑνός λαοῦ πού βρισκόταν σέ μία κρίσιμη καμπή τῆς ἱστορίας του καί ἀντιμετώπιζε καθημερινά κινδύνους καί ἀντιξοότητες. Καί τόν σήκωναν μέ προσήλωση στόν Χριστό καί μέ αὐταπάρνηση. Καί ὅταν ὁ σταυρός αὐτός ἄρχιζε νά γίνεται ἀκόμη βαρύτερος ἀπό τούς διωγμούς καί τίς κακουχίες, καί τότε συνέχισαν νά τόν σηκώνουν. Δέν τόν ἀπέρριψαν, δέν τόν ἀρνήθηκαν, δέν ζήτησαν νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό αὐτόν. Τόν σήκωσαν μέ ὑπομονή καί καρτερία μέχρι τό τέλος. Μέχρι πού ἀπό προσωπικός σταυρός ἔγινε σταυρός ὁλοκλήρου τοῦ Γένους. Μέχρι πού ἀπό προσωπικός σταυρός ἔγινε σταυρός μαρτυρίου. Ἀλλά καί τότε συνέχισαν νά τόν σηκώνουν μέ γενναιότητα καί αὐταπάρνηση, γιατί γνώριζαν καί πίστευαν ὅτι ὁ σταυρός τοῦ μαρτυρίου γίνεται καί κλίμακα πού ὁδηγεῖ ὅσους τόν ὑπομένουν μέχρι τόν οὐρανό.

Γι᾽ αὐτό, ἀδελφοί μου, καί τούς τιμοῦμε σήμερα· γι᾽ αὐτό καί μνημονεύουμε τή θυσία τους, πού ἦταν ἔκφραση τῆς ἀγάπης τους γιά τόν Χριστό καί τήν πατρίδα, καί συνεπής ἀνταπόκρισή τους στήν κλήση τοῦ Χριστοῦ νά τόν ἀκολουθήσουν.

Ἡ δική τους στάση ζωῆς καί ἡ δική τους θυσία ἄς μᾶς ἐμπνέει πάντοτε, ἀδελφοί μου, γιά νά ἀγωνιζόμαστε καί ἐμεῖς νά αἴρουμε  τόν σταυρό μας μέ ὑπομονή ἀκολουθῶντας τόν Χριστό, ὥστε νά φθάσουμε στόν προορισμό μας ἑνωμένοι μαζί του καί νά ἀπολαύσουμε τήν αἰωνία ζωή πού μᾶς χάρισε μέ τή θυσία του καί τήν ὁποία ἀπολαμβάνουν καί οἱ ἐθνομάρτυρες Ἱεράρχες, τῶν ὁποίων τελοῦμε τή μνήμη.